Elektronik Atıkların Yararları ve Zararları

Elektronik Atıkların Yararları ve Zararları

  • 7 kg ağırlığındaki diz üstü bilgisayarın yapımı sırasında, ortalama 429kg hammaddeye ihtiyaç duyulmaktadır.
  • Sadece 10 gram kurşun 200000 litre suyumuzu kullanılmaz hale getiriyor
  • Bu değerinin yanı sıra doğaya bırakıldıklarında ya da doğru proseslerle geri dönüştürülmedikleri taktirde içerdikleri ağır metal-tehlikeli-toksik maddeler sebebiyle canlılara ve çevreye önemli derecede hasar verebilirler.
  • Geri kazanılmış metalden; 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji, cevherden çıkartılacak alüminyum için harcanan enerjinin sadece yüzde 4’üdür.
  • 1 gram kurşun 20.000 litre suyu kullanılmaz hale getirmektedir (ECCC, 2016).
  • 20-40 mg/kg seviyesinde kadmiyuma maruz kalmış toprakta yetiştirilen tarımsal ürünün verimi %80 oranında azalmaktadır (FFTC, 2016).
  • AEEE’ler yaklaşık olarak % 60 oranında demir ve demir dışı metallerden, %5’i alev geciktirici olmak üzere %20 oranında plastik ve %20 oranında da cam, ahşap, seramik ve diğer malzemelerden oluşmaktadır (EPA, 2001).
  • 800 cep telefonu üretmek için gereken özellikli metali topraktan çıkarırken 80 ton zehirli atık oluşuyor.
  • 1 milyon cep telefonunun geri dönüşüme gönderilmesi 24 kg altını, 250 kg gümüşü ve 9000 kg’dan fazla bakırı geri kazanmamızı sağlar. « 47000 ton kişisel bilgisayar atığından elde edilen altın miktarı 17 ton altın cevherinkinden daha fazladır. « 1000 adet cep telefonu devresinin geri kazanımı ile elde edilen değerli metallerin oranı 250 ton gümüş, 24 ton altın ve 9000 ton bakır cevheri ile eşdeğerdir. « Dizüstü bilgisayarların %98’i geri dönüştürülebilir malzemelerden oluşur.
  • Dünya çapında 41.8 milyon ton AEEE oluşmuştur ( UNU,2014) yakın zamanda 72 milyon tonu bulacağı tahmin edilmektedir.
  • AB’de yıllık %3-5 oranındaki artışla en hızlı artan atık türüdür. (EC,2016)
  • Floresan lambanın kırılmasıyla ortaya çıkabilecek civa gazı merkezi sinir sistemini ve böbrekleri olumsuz olarak etkiler
  • Dünyada yıllık oluşan aeelerin içerdiği altın miktarı toplam 300 ton kadardır. Bu da madenlerde üretilen altının yaklaşık %11 ine denk gelmektedir
  • Geri dönüşüm ile elde edilecek metaller madenlerin işlenmesi için gereken zamanı ve maliyeti düşürerek ekonomik katkı sağlamakta, çevre ve insan sağlığının korunmasına yardımcı olmaktadır
  • Dünyada atıkların %5ini elektronik atıklar oluşturmaktadır. Buna rağmen topraktaki tehlikeli madde kirliliğinin .%70 ine e atıklar sebep olmaktadır
  • Sadece amerikada her yıl 30 milyon kullanılmış bilgisayar ve avrupada ise her yıl 100 milyon kullanışmış cep telefonu atığı ortaya çıkmaktadır
  • Türkiyede kişi başına düşen 6-7 kg e atık
  • ABD en fazla e atık üreten Türkiye 17. Sırada
  • 2014 yılında, dünya çapında yaklaşık 41,8 milyon ton e-atık üretildi. Miktar 12.8 milyon ton küçük teçhizat, 11.8 milyon ton büyük ekipman, 7.0 milyon ton sıcaklık değişim teçhizatı (donma ve soğutma teçhizatı), 6.3 milyon ton ekran ve monitör, 3.0 milyon ton Küçük IT ve 1.0 milyon ton lambaları. Dünya çapındaki e-atık üretiminin 2018 yılında 49.8 milyon ton, yıllık yüzde 4-5 oranında büyümesi bekleniyor.
  • 2014 yılında sadece toplam 6.5 milyon ton küresel e-atık üretime ulusal elektronik geri alma sistemleri uygulanmıştır.
  • Birleşik Devletler, 2014 yılında 11.7 milyon ton e-atık üretti. 2015 ve 2016 verileri henüz mevcut değil. EPA’ya göre, 2012 yılında ABD’de üretilen 3,4 milyon tonun üzerinde e-atıktan yaklaşık 1 milyon ton geri dönüştürüldü ve böylece geri dönüşüm oranı yüzde 29 oldu. 2011’de e-atık geri dönüşüm oranı, yüzde 24,9 ve 2010’da yüzde 19,6’dı.
  • Birleşmiş Milletler raporlarına göre, 2014 yılındaki toplam küresel e-atık üretiminin sadece yüzde 16’sı, sanayi düzenleyicileri tarafından yaptırılan devlet kurumları ve şirketler tarafından geri dönüştürüldü.
  • Halen, tüm e-atıkların yalnızca yüzde 15-20’si geri dönüştürülmektedir.
  • EPA’nın yakın tarihli bir raporuna göre, her gün, geri dönüşüm veya depolama alanlarına ve yakma tesislerine atarak 416.000’den fazla mobil cihaz ve 142.000 bilgisayardan kurtulacağız .
  • BBC Panorama programı, her yıl 20 ila 50 milyon ton e-atık üretildiğini söylüyor. Bu miktar, belediye katı atık akımının yüzde 5’inden fazlasını oluşturmaktadır. Bununla birlikte, ABD EPA raporunda, e-atıklar katı atık akımının yalnızca% 2’sini temsil ediyor ancak bu miktar, depolama alanlarına depolanan tehlikeli atıkların% 70’ini oluşturuyor.
  • EPA raporunda, 2007’de 910.600 ton ağırlığa sahip yaklaşık 26.9 milyon televizyon seti ABD’de hurdaya çıkarıldı.
  • EPA’nın raporladığı 2009’da, 2009’da cep telefonlarının sadece yüzde 8’i, TV’lerin yüzde 17’si ve bilgisayarların yüzde 38’i geri dönüştürüldü.
  • Bir başka EPA raporunda, bir milyon cep telefonunun geri dönüştürülmesiyle 20.000 libre bakır, 20 lb paladyum, 550 lbs gümüş ve 50 lbs altın telafi edebildiğimiz ortaya çıkıyor.
  • Tüketici Elektroniği Birliği (CEA) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2012 yılında ortalama bir ABD hane halkı tüketici elektroniğinde 1.312 $ harcadı. Ankete göre, ortalama bir aile, 24 ayrı tüketici elektroniği ürününe sahip. CEA, 2012’de Smartphone’lar ve tablet bilgisayarların satışıyla küresel yıllık tüketici elektroniği satışlarının 206 milyar doları aşacağını tahmin etti.
  • Bir pazar araştırma firması olan “iSupply”, 2010 yılında yaklaşık 1.56 milyar tüketici elektroniği müşterileri tarafından küresel olarak satın alındığını söyledi. Sayı, önümüzdeki yıl 1.6 milyar adete ulaştı.
  • Bir çalışma, monitörüyle birlikte bir bilgisayar üretmenin en az 1,5 ton su, 48 lbs kimyasal madde ve 530 lbs fosil yakıt aldığını tespit etti.
  • Depolama alanlarındaki veya yakma tesislerindeki atıklarla karşılaştırıldığında, bilgisayarların tekrar kullanılması veya geri dönüştürülmesi, işlenen her 10.000 ton bilgisayar atığı için yılda 296 daha fazla iş yaratabilir.
  • Bir milyon dizüstü bilgisayarın geri dönüşümü, bir yıl boyunca 3.657 Amerikan evinin çalıştırılması için yeterli enerjiden tasarruf edebilir.
  • Cep telefonları, gümüş ve altın gibi değerli metalleri çok içeriyor. Amerikalılar yılda yaklaşık 60 milyon dolar değerinde gümüş ve altın bırakıyorlar.
  • EPA’ya göre, e-atıkta aşırı miktarda kurşun, eğer çevreye salınırsa insan kanında ve böbreklerde olduğu gibi merkezi ve çevresel sinir sistemlerine de ciddi hasar verebilir.
  • Her yıl dünya çapında yaklaşık 1 milyar cep telefonu ve 300 milyon bilgisayar üretime geçiriliyor.
  • Küresel e-atık miktarının yılda yüzde 8 oranında artması bekleniyor.
  • ABD’de üretilen e-atıkların yaklaşık yüzde 80’i önemli tartışmalara neden olan bir ticaret akışıyla Asya’ya ihraç edilmektedir.
  • Araştırmalara göre metallerin geri kazanılması için harcanan enerji metallerinin madenlerden çıkartılması için gereken enerjiden çok daha azdır. Şöyle ki; geri kazanılmış metalden 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji cevherden yapılacak alüminyum için harcanan enerjinin %4’üdür. Aynı şekilde bakır bileşimlerin, geri kazanılması için gereken enerji bu metalin madenlerden çıkartılması için gereken enerjinin sadece % 13, ve demir/çelik için % 19’u kadardır. (Lyons ve Tonkin, 1975).Aynı şekilde l ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması ile 17 ağaç kurtarılmakta, 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki bu miktar bir ailenin ortalama olarak l yılda kullandıkları elektrik enerjisidir.

Leave a Reply

Your email address will not be published.